دستورالعمل شناسایی هزینه های جاری و سرمایه ای

با سلام واحترام

دستورالعمل شناسایی هزینه های جاری و سرمایه ای تقدیم می گردد:

1- تعاریف

1-1- مخارج جاری :

مخارجی که منافع آنها تنها عاید دوره های جاری شود ، مخارج جاری نامیده می شود.

1-2-مخارج سرمایه ای :

مخارجی که انتظار میرود منافع آنها علاوه بر دوره مالی جاری به دوره های مالی آتی تسری پیدا کند ، مخارج سرمایه ای نامیده می شود.

2- تفکیک مخارج جاری از سرمایه ای

برای شناسایی و تفکیک مخارج جاری و سرمایه ای باید توجه شود مخارج که :

1- جزئی باشد

2- منافع آتی زیادی نداشته باشد.

3- سنجش معقولی از منافع آتی آنها امکان پذیر نباشد.

به حساب هزینه های جاری دوره منظور می شود. بنابراین مخارج با اهمیتی که دارای منافع آتی با اهمیت و قابل اندازه گیری باشند به عنوان مخارج سرمایه ای طبقه بندی می گردد.

با توجه به مبانی فوق طبقه بندی نخارج جاری و سرمایه ای به شرح زیر ارائه می شوند :

2-1- مخارج جاری

2-1-1- مخارج تعمیر و نگهداری عادی :

مخارجی نظیر روغن کاری ، نظافت ، تنظیم موتور ، رنگ کاری و .... که بطور منظم برای نگهداری دارائی در وضعیت قابل استفاده انجام می شود و همچنین مخارج مستمری نظیر تعویض قطعات جزئی و دستمزدی که به منظور نگهداری در وضعیت عادی عملیاتی صورت می پذیرد ، به عنوان هزینه تعمیرات و نگهداری تلقی می شوند . ویژگی خاص هزینه های تعمیر و نگهداری این است بازدهی ظرفیت و یا عمر اقتصادی دارائی را به میزان با اهمیتی افزایش نمی دهد.

2-1-2- اموال مصرفی :

اموالی هستند که علی رغم داشتن منافع آتی به لحاظ جزئی بودن مخارج تحصیل آنها و رعایت اصل محدود کننده فزونی منافع بر مخارج به حساب هزینه های جاری منظور می گردند .

2-2- مخارج سرمایه ای

2-2-1- مخارج تعمیرات اساسی و نوسازی :

مخارج غیر مستمر نسبتاً مواردی هستند که صرف تعمیرات کلی می شود که در نتیجه آن معمولاً کارائی یا عمر اقتصادی دارئی نسبت به زمان قبل از تعمیر افزایش می یابد.

2-2-2- تعویض و نوسازی :

خارج کردن قطعات یا اجزای عمده دارائی ثابت مشهود و جایگزینی آن با قطعات یا اجزای نو که اساساً از همان نوع و دارای قابلیت انجام کار مشابهی باشند (تعویض) نامیده می شود.

خارج کردن قطعات یا اجرای عمده داراییهای مشهود و جایگزینی آن با قطعات یا اجزای متفاوتی که قابلیت انجام کار را به نحو برتر و بهتر دارد نوسازی (بهسازی) خوانده می شود.

در صورتیکه منافع حاصل از مخارج تعویض و بهسازی به طور قطع به دوره های مالیاتی نیز تسری یابد جزو مخرج سرمایه ای طبقه بندی می شود.

2-2-3- گسترش و الحاق :

افزودن دارائی جدید و جداگانه به دارائیهای موجود یا گسترش آنها (گسترش و الحاق) نامیده می شود.

2-2-4- جابجایی و نصب مجدد :

به منظور فراهم آوردن بیشتر یا تقلیل بهای تمام شده تولید ، ممکن است استقرار دارائیها را تغییر یابد . این عمل را (جابجایی و نصب مجدد ) می نامند.

اگر منافع حاصل از مخارج جابجایی صرفاً عاید دوره مالی شود ، مخارج موجود به عنوان هزینه دوره جاری تلقی می گردد.

تفاوت بین هزینه‌های عملیاتی و هزینه های سرمایه‌ای

تفاوت بین هزینه‌های عملیاتی و هزینههای سرمایه‌ای

هزینه‌های عملیاتی و مخارج سرمایه‌ای از جمله مخارجی هستند که در صورت سود و زیان گزارش می‌شوند. شرکت‌ها‌ برای اهداف مالیاتی خود، هزینه‌های عملیاتی را ترجیح می‌دهند، اما در رابطه با اینکه چه هزینه‌هایی را می‌توانند در این قسمت گزارش کنند، اختیار زیادی ندارند. به طور مثال، مخارج سرمایه‌ای معمولاً هزینه مربوط به دارایی‌های ثابت را نیز شامل می‌شود اما هزینه‌های عملیاتی معمولاً شامل هزینه‌های مانند مالیات، حقوق و دستمزد و تبلیغات هستند.

در ترازنامه مخارج سرمایه‌ای و عملیاتی می‌توانند به سرمایه تبدیل شوند، اما شرکت‌ها بیشتر مایل به مستهلک کردن مخارج سرمایه‌ای هستند. هزینه‌های عملیاتی از درآمد کم می‌شوند (مانند بهای تمام شده کالای فروش رفته یا هزینه‌ی تحقیق و توسعه) و در نهایت سود عملیاتی حاصل می‌شود. مخارج سرمایه‌ای ناشی از سود عملیاتی هستند.

مخارج سرمایه‌ای

زمانی که شرکت‌ها با امید بهبود عملیات آتی در مخارج سرمایه‌ای سرمایه‌گذاری می‌کنند، انتظار مخارج سرمایه‌ای دارند و بودجه‌ای به این نوع هزینه‌ها (به روز رسانی یا دارائی‌های ثابت از جمله کارخانه، ماشین آلات یا اموال دیگر) اختصاص می‌دهند. یکی دیگر از ویژگی‌های تعیین‌کننده هزینه سرمایه‌ای طول عمر است؛ اگر اثر هزینه‌ها بیش ازیک سال مالی برای شرکت سودآور باشند هزینه‌های سرمایه‌ای هستند. برخی از نمونه‌های اقلام غیر فیزیکی هزینه‌های سرمایه‌ای عبارتند از حق اختراع ثبت شده یا دارایی‌هایی که ارزش آن‌ها طی طول عمر مفیدشان مستهلک می شود، اما استثنائایی در صنایع و بخش‌های حقیقی وجود دارد.

می توان هزینه سرمایه‌ای را وثیقه یا وام تأمین مالی خارجی کرد. شرکت‌ها با استفاده از انتشار اوراق قرضه، وام یا دیگر ابزارهای بدهی تلاش دارند تا مخارج سرمایه‌ای خود را افزایش دهند. سهامدارانی که سود سهام دریافت می‌کنند به مبلغ هزینه سرمایه‌ای توجه ویژه‌ای دارند و به دنبال شرکت‌هایی هستند که در عین پرداخت سود سهام به دنبال افزایش سودهای آتی نیز باشند.

هزینه‌های عملیاتی

هزینه‌های عملیاتی، بهای تمام شده کالای فروش رفته، هزینه فروش، هزینه‌های عمومی و اداری و تحقیق و توسعه هستند. این هزینه‌ها از طریق فعالیت‌های عادی شرکت به وجود می‌آیند. یکی از اهداف شرکت‌ها حداکثر کردن بهره‌وری در مقابل میزان هزینه‌های عملیاتی است. در این مسیر هزینه عملیاتی معیار اصلی نشان‌دهنده بهره‌وری شرکت در طول زمان است.

مخارج سرمایه‌ای شامل دستمزد، هزینه‌های صدور پروانه، تعمیرات جزئی، هزینه‌های اداری، هزینه‌های سفر و توزیع، کمیسیون لیزینگ، مواد اولیه، بیمه و مالیات اموال است.

اگر تجهیزات به‌جای اینکه خریداری شوند، اجاره شوند جزء هزینه‌های عملیاتی محسوب می‌شوند. این یکی از دلایلی است که در صورت سود و زیان هزینه‌های عملیاتی به هزینه‌های سرمایه‌ای ترجیح داده می‌شوند، زیرا کاهش هزینه‌های عملیاتی بسیار آسان‌تر از کاهش هزینه‌های سرمایه‌ای است.

بااین‌حال عکس این حالت نیز هم ممکن است درمواردی صدق کند. اگر یک شرکت تجاری به دنبال افزایش ارزش دفتری باشد، در این مورد ممکن است کسورات به حداقل برسد و درنتیجه ارزش دارایی‌های گزارش ‌شده در ترازنامه حداکثر می‌شود.